श्रीसंतएकनाथ गाथा - भाग पहिला

श्रीसंतएकनाथ महाराजांची गाथा म्हणजे श्रीकृष्णाच्या अवताराचे मनोवेधक वर्णन.


रामनाममहिमा - अभंग ७२४ ते ७४०

७२४

शिवाचे हृदयीं नांदसी श्रीरामा ।

काय वर्णुं महिमा न कळे आगमानिगमां ॥१॥

वेदशास्त्रें मौनावलीं पुरणें भांबावलीं ।

श्रुति म्हणती नेति नेति शब्दे खुंटली ॥२॥

वाच्य वाचक जगन्नथ स्वयें शिवाचा आत्माराम ।

एका जनार्दनीं सुख तयांसी गातां निष्काम ॥३॥

७२५

मानवा रामनामीं भजें । तेणें तुझें कार्य होतें सहजें ॥१॥

अनुभव घेई अनुभव घेई । अनुभव घेई रामनामीं ॥२॥

शंकारादि तरले वाल्मिकादि उद्धरले । तें तूं वहिलें घेईं रामनाम ॥३॥

एक जनार्दनीं नामाच्या परिपाठीं । दोष पातकें पळती कोटी ॥४॥

७२६

कासयासी हटयोग धूम्रपान । घालुनी आसन चिंती वेगीं ॥१॥

सोपा रे मंत्र राम अक्षरें दोनी । जपतां चुके आयणी चौर्‍यांशीची ॥२॥

मागें बहुतांचा उपदेश हाची । तरले रामनामेंची पातकी जन ॥३॥

एका जनार्दनीं रामनाम ख्याती । जाहलीपै विश्रांती शंकरासी ॥४॥

७२७

देवांचें हें गूज सकळ मंत्रमय । जें कां निजध्येय शंकराचें ॥१॥

तें हें रामनाम सेविती सर्वभावें । रामरुप व्हावें निश्चयेंसीं ॥२॥

नष्ट अजामेळाचें पतितत्व गेलें । दिव्यरुप जालें वाल्मिकीचें ॥३॥

शरीर संपत्ती बळें अपूर्व सकळ । जाला द्वारपाळ एका जनार्दनीं ॥४॥

७२८

सुख रामनामें अपार । शंकर जाणें तो विचार ॥१॥

गणिका जाणें रामनाम । गजेंद्र उद्धरिला राम ॥२॥

शिळा मुक्त केली । रामनामें पदा गेली ॥३॥

तारिले वानर । रामनामें ते साचार ॥४॥

रामनामें ऐसी ख्याती । एका जनार्दनीं प्रीती ॥५॥

७२९

भवभयनाशक रामनाम तारक । शंकर राजा सुख जाणतसे ॥१॥

योगयाग नको आणिक साधनें । नामपरतें पेणें आणिक नाहीं ॥२॥

कालीमाजीं श्रेष्ठ रामनाम निज । यापरतें बीज आणिक नाहीं ॥३॥

एका जनार्दनीं नाम तारक थोर । तुटे वेरझार रामनामें ॥४॥

७३०

आणीकाचें नामें कोण हो तरला । ऐसें सांगा मला निवोडोनी ॥१॥

या रामनामें पातकी पतीत । जीव असंख्यात उद्धरीले ॥२॥

जुनाट हा पंथ शिवाचें हें ध्येय । रामनाम गाये स्मशानीं तो ॥३॥

गिरजेसी आवडी रामनामें गोडी । एका जनार्दनीं जोडी हेंचि आम्हां ॥४॥

७३१

रामनाम उच्चार होटीं । संसाराची होये तुटी ॥१॥

संसार तो समुळ जाय । राम उच्चारुनी पाहे ॥२॥

मागें अनुभवा आलें । गजेंद्रादि उद्धरिलें ॥३॥

शिव ध्यातो मानसीं । रामनाम अहर्निशीं ॥४॥

एका जनार्दनीं राम । पूर्ण परब्रह्मा निष्काम ॥५॥

७३२

श्रीराम जयराम वदतां वाचे । पातकें जाती कोटी जन्मांची ॥१॥

जयजय राम जयजय राम । तुमचें नाम गाये शंकर उमा ॥२॥

नाम थोर तिहीं लोकीं साजे । उफराटे वदतां पातक नासलें वाल्हाचें ॥३॥

एका जनार्दनीं नाम सारांचे सार । नामस्मरण तुटें भवबंध वेरझार ॥४॥

७३३

रामनाम जपे शिव तो स्मशानीं । वाल्मिक तो मुनी नाम जपे ॥१॥

गणिका तारिली रामनाम घेतां । पातकी तत्त्वतां उद्धरिले ॥२॥

रामनाम सुख शिव जाणें तत्वतां । येरांसी महत्व न कळे नाम ॥३॥

साधनांचे सार नाम मुखी गात । रामनाम म्हणतां कार्यसिद्धि ॥४॥

एका जनार्दनीं रामनाम जप । वैकुंठीचा सोपा मार्ग तुम्हां ॥५॥

७३४

नाम उत्तम चांगलें । त्रिभुवनीं तें मिरविलें ।

जें शंभुनें धरिलें । निजमानसीं आदरें ॥१॥

धन्य मंत्र रामनाम । उच्चारितं होय सकाम ।

जन्म कर्म आणि धर्म । होय सुलभ प्राणियां ॥२॥

एका जनार्दनीं वाचे । ध्यान सदा श्रीरामांचे ।

कोटाई तें यज्ञांचे । फळ तात्काळ जिव्हेसी ॥३॥

७३५

एक नाम वाचे । सदा जपे श्रीरामचे ॥१॥

तेणें तुटेल बंधन । आन नाहीं पै साधन ॥२॥

नामा परतें साधन । नाहीं नाहीं उत्तम जाण ॥३॥

नाम जपे चंद्रमौळी । जपी तपी ते सकळीं ॥४॥

एका जनार्दनीं नाम । हेंची मोक्ष निजधाम ॥५॥

७३६

शिव सांगे गिरजेप्रती । रामनामें उत्तम गती ॥१॥

असो अधम चांडाळ । नामें पावन होय कुळ ॥२॥

नाम सारांचें पैं सार । भवसिंधू उतरी पार ॥३॥

नाम श्रेंष्ठांचे पईं श्रेष्ठ । एका जनार्दनीं वरिष्ठ ॥४॥

७३४

जयतां रामनामावळी । महदोषां होय होळी ॥१॥

ऐसा महिमा नामाचा । किती वर्णावा पै वाचा ॥२॥

बैसोनि स्मशानीं । शंभु जपे ध्यानीं मनीं ॥३॥

गिरजेसी वारंवार । सांगे रामनाम शंकर ॥४॥

तें हें उत्तम रामनाम । एका जनार्दनी निजधाम ॥५॥

७३८

अहर्निशी ध्यान शंकर धरींज्याचेंआ । तो श्रीराम वाचे कां रे नाठविसी ॥१॥

रामनाम म्हणतां तुटेल बंधन । होईल खंडन कर्माकर्मी ॥२॥

रामनामें गणिका नेली मोक्षपदा । तुटती आपदा गर्भवास ॥३॥

रामनाम जप नित्य ती समाधी । एका जनार्दनीं उपाधि तुटोनि गेली ॥४॥

७३९

योगियांचा मुकुट म्हणती धूर्जटी । तोही रामनाम कंठी जपताहे ॥१॥

स्पशानी तो राहे रामनाम गाये । भोवतें उभे पाहे ऋषी सर्व ॥२॥

सदा समाधिस्त रामनामें रंगला । वाचे सदा चाळा रामनाम ॥३॥

एका जनार्दनीं श्रीरामावांचुनीं । दुजा छंद मनीं नाही त्याचे ॥४॥

७४०

रामनामेंसुख अत्यंत जें आहे । म्हणोनि मना ध्याये नित्य नाम ॥१॥

सुखाचिया गोडी जया नाहीं ठावीं । ते ते नर असोनिया देहीं प्रेतवत ॥२॥

शंकर जाणोनि स्मशानीं राहिला । अनुभव तो त्याला तोचि जाणें ॥३॥

एका जनार्दनीं सुखाचेंजें सुख । रामनाम देख पवित्र मुखीं ॥४॥