चतुःश्लोकी भागवत

मराठी बहुजनसमाजांत श्रद्धा, भक्ति, प्रेम, समता आणि विश्वबंधुत्वाचें अतूट नाते निर्माण करणारे सत्पुरूष म्हणजे पैठणचे महाभागवत श्रीएकनाथमहाराज हेच होत.


समाधि म्हणजे काय ?

समाधि म्हणजे काय ?

सर्वत्र जे समसाम्यता । यानांव समाधी तत्त्वतां । परी तटस्यादि काष्ठावस्था । समाधि सर्वथा नव्हे ब्रह्मा ॥६१॥

समाधिमाजी जो तटस्थ । तो जाणावा वृत्तियुक्त । वृत्ति असतां समाधिस्थ । तें मी अनंत सत्य नमनी ॥६२॥

मूर्छित वृत्ति असतां पोटीं । समाधि ह्नणणें गोष्ट खोटी । जेथ अहं सोहं विराल्या गांठी । ते समाधि गोमटी मी मस्तकी वंदीं ॥६३॥

ज्वर असता नाडी आंत । आरोग्य स्नान तोचि घात । तेवीं वृत्ती असतां, समाधिस्थ । तो जाण निश्चित आत्मघाती ॥६४॥

सर्वभूती निजात्मता । तिसी पावोनि जाली सर्व समता । ते बोलतीचालती समाधिअवस्था । मजही सर्वथा मानिली ॥६५॥

ऐसी सर्वत्र समताबुद्धी । त्या नांव परसमाधी । ते म्यां तुज गुरुकृपें त्रिशुद्धी । यथाविधी प्रबोधिली ॥‍६६॥

या समाधीच्या समदृष्टीं । संकल्पें सृजी ब्रह्मांडकोटी । विकल्पें संहारितां शेवटी । कर्तेपण पोटी उठोंविसरे ॥६७॥

निजसमाधी समसाम्यता । देखोनि पळाली देहअहंता । तेथ मी एक सृष्टीचा कर्ता । या स्फुरणाची वार्ता स्फुतें केला हों ? ॥६८॥

सिंधुमाजी पडिलें सैधव घन । विरे तंव स्फुरे रवेपण । तें विरालिया संपूर्ण । ‘ मी झालों जीवन ’ हेंहि नराहे ॥६९॥

तेवीं मज एक होती बद्धता । आतां पावलों मुक्तता । येहिविषींची कथावार्ता । तुज सर्वथा स्फुरेना ॥६७०॥

ऐशीया पूर्णसमता । सृष्टी तुज करितां हरितां । आंगीं नलागे मोहममता । सत्य सर्वथा स्वयंभू ॥७१॥

देशकालेंस्वभावता कल्पविकल्पमहाकल्पांता । सृष्टिसर्जनाची मोहममता । तुज सर्वथा बाधीना ॥७२॥

हें मी तुज सांगों काये । अनुभव तूंचि पाहे । जें तुज पूर्णत्व प्रकाशिलें आहे । तेथें होय नव्हे रिघेना ॥७३॥