श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक ६ वा

कर्माणि कर्मभिः कुर्वन् सनिमित्तानि देहभृत् ।

तत्तत्कर्मफलं गृह्णन् भ्रमतीह सुखेतरम् ॥६॥

मनीं धरोनि विषयकाम । कर्मेंद्रियीं करितां कर्म ।

तेथें निपजती धर्माधर्म । बाधक परम पुरुषातें ॥३६॥

कल्पिला फळभोग घडे । त्यासारिखें देह धरणें पडे ।

देहें देहाची खाणी उघडे । मरणही वाढे तैसेंचि ॥३७॥

फळाशा कर्म अतिदारुण । अमरां आणी अमित मरण ।

अजन्म्या अंगीं जन्म पूर्ण । पुनः पुनः जाण आदळती ॥३८॥

एवं स्वर्ग आणि संसारा । जन्ममरणांच्या येरझारा ।

नाना योनि अपारा । निजकर्मद्वारा स्वयें भोगी ॥३९॥

डोळे बांधुनि जुंपिला घाणा । तेलियाचा ढोरु जाणा ।

करकरीतु परिभ्रमणा । अविश्रम जाणा भोंवतसे ॥१४०॥

तेवीं बांधोनि ज्ञानाचे डोळे । भोगूं जातां निजकर्मफळें ।

तंव जन्ममरणांचे सोहळे । भोगी आगळे अनिवार ॥४१॥

उदोअस्तांचेनि प्रमाणें । जैसें सूर्यासी पडे भंवणें ।

तैशीं हीं जन्ममरणें । अतिदारुणें स्वयें सोशी ॥४२॥

शिणशिणों जंव जन्म कंठी । सवेंच मरण ये त्यापाठीं ।

जैसीं जावळीं फळें एक देठीं । तैशा जन्ममरणकोटी भोगी स्वयें ॥४३॥