श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक ३४ वा

त्यक्त्वा सुदुस्त्यजसुरेप्सितराज्यलक्ष्मीं, धर्मिष्ठ आर्यवचसा यदगादरण्यम् ।

मायामृगं दयितयेप्सितमन्वधावद्वन्दे महापुरुष ते चरणारविन्दम् ॥३४॥

जे राज्यश्रियेकारणें । अमर लोलंगत मनें ।

तें राज्य श्रीरामें त्यागणें । वचनाकारणें पित्याच्या ॥८३॥

श्रीराम धर्मिष्ठ चोख । पितृवचनप्रतिपाळक ।

उद्भट राज्य सांडोनि देख । निघे एकाएक वनवासा ॥८४॥

वनवासा चरणीं जातां । सवें घेतली प्रिया सीता ।

येणें बोलें स्त्रीकामता । श्रोतीं सर्वथा न मानावी ॥८५॥

तरी केवळ स्त्री नव्हे सीता । ते निजभक्त जाण तत्त्वतां ।

सांडूनि राजभोगा समस्तां । सेवेच्या निजस्वार्था वना आली ॥८६॥

राज्यीं असतां रघुवीरें । दास्य दासां वांटलें अधिकारें ।

ते मी एकली एकसरें । सेवा वनांतरीं अवघीचि करीन ॥८७॥

ते सेवा यावया हाता । सकळ सेवेच्या निजस्वार्था ।

चरणचालीं चालोनि सीता । आली तत्त्वतां वनवासासी ॥८८॥

कैसें श्रीरामसेवेचें सुख । चरणीं चालतां नाठवे दुःख ।

विसरली मायामाहेरपक्ष । अत्यंत हरिख सेवेचा ॥८९॥

ऐशिया मनोगत-सद्भावा । वना आली करावया सेवा ।

श्रीराम जाणे भक्तभावा । येरां देवां दानवां कळेना ॥३९०॥

निजभक्तांचें मनोगत । जाणता एक रघुनाथ ।

कां श्रीरामसेवेचा स्वार्थ । जाणती निजभक्त भजनानंदें ॥९१॥

भगवद्भजनाचें सुख । भक्त जाणती भाविक ।

भावेंवीण भजनसुख । अनोळख अभाविकां ॥९२॥

पूर्ण भाविक भक्त सीता । हें कळलेंसे रघुनाथा ।

यालागीं तिचिया वचनार्था । होय धांवता मृगामागें ॥९३॥

मायिक मृगाचें सुवर्णभान । जरी जाणे रघुनंदन ।

तरी भक्तलळे पाळण । करी धावन मृगामागें ॥९४॥

बाळकाचेनि छंदें जाण । जेवीं माउली नाचे आपण ।

तेवीं मायामृगापाठीं धावन । करी रघुनंदन निजभक्तवाक्यें ॥९५॥

जो राम वानरांच्या गोष्टी । ऐकतां विकल्प न धरीं पोटीं ।

तो सीतेच्या वचनासाठीं । धांवे मृगापाठीं नवल कायी ॥९६॥

भलतैसें भक्तवचन । मिथ्या न म्हणे रघुनंदन ।

यालागीं निजचरणीं धावन । करी आपण मृगामागें ॥९७॥

एवं भक्तवाक्यें उठाउठी । जो पायीं धांवे मृगापाठीं ।

ज्याचे चरणरेणु अणुकुटी । वंदिती मुकुटीं शिवादि सर्व ॥९८॥

तो मृगामागें धांवतां जाण । पावन केले पाषाण ।

त्याच्या चरणां अनन्य शरण । अभिवंदन सद्भावें ॥९९॥

एवं महापुरुषाचे चरण । अभिवंदनें करिती स्तवन ।

कलियुगीं कीर्तनें जन । परम पावन नित्ययुक्त ॥४००॥