तेजोऽबन्नमयैर्भावैर्मेघाद्यैर्वायुनेरितैः ।
न स्पृश्यते नभस्तद्वत्कालसृष्टैर्गुणैः पुमान् ॥४३॥
नभ पृथ्वीरजें न गदळे । उदकेंकरीं न पघळे ।
अग्नीचेनि ज्वाळें न जळे । वायुबळें उडेना ॥४८॥
कडकडीत आभाळें । येऊनि आकाश झांकोळे ।
त्या समस्तां नभ नातळे । अलिप्त बळें संस्थित ॥४९॥
तैसेंचि योगियासी । असतां निजात्मसमरसीं ।
काळें सृजिलिया गुणांसी । वश्य त्यांसी तो नव्हे ॥४५०॥
काळाचें थोर सामर्थ्य जाण । देहासी आणी जरामरण ।
योगी देहातीत आपण । जन्ममरण न देखे ॥५१॥
स्वप्नीं चिंतामणी जोडला । सवेंचि अंधकूपीं पडला ।
जागा जाहल्या न म्हणे नाडला । तैसा घडला देहसंगु ॥५२॥
जो ब्रह्मादि देहांसी खाये । तो काळू वंदी योगियाचे पाये ।
जो काळाचाही आत्मा होये । निधडा पाहें महाकाळू ॥५३॥
विजू कडकडूनि आकाशीं । तेजें प्रकाशी गगनासी ।
गगन नातळे ते विजूसी । असोनि तिशीं सबाह्य ॥५४॥
तैसा सत्त्वगुण प्रकाशी ज्ञान । त्यासी योगिया नातळे जाण ।
ज्ञानस्वरूप निखळ आपण । वृत्तिज्ञान मग नेघे ॥५५॥
जालिया सूर्यउदयासी । दीपप्रभा नये उपेगासी ।
तेवीं सहज आलिया हातासी । वृत्तिज्ञानासी कोण पुसे ॥५६॥
सत्त्वें प्रकाशिलें ज्ञान । तें आवडोनि नेघे जाण ।
अथवा खवळल्या रजोगुण । कर्मठपण त्या न ये ॥५७॥
हो कां तमोगुणाचेनि मेळें । क्रोधमोहांसी नातळे ।
गुणातीत जाला बळें । बोधकल्लोळें स्वानंदें ॥५८॥
उदकासी गुरुपण । आलें तें ऐक लक्षण ।
अवधूत म्हणे सावधान । नृपंनदना यदुवीरा ॥५९॥