श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक ७ वा

जायापत्यगृहक्षेत्र स्वजनद्रविणादिषु ।

उदासीनः समं पश्यन् सर्वेष्वर्थमिवात्मनः ॥७॥

येविखीं सादर ऐक । शिष्य निरसावया निजदुःख ।

पावावया आत्मसुख । साधी विवेकसाधनें ॥४२॥

विचारितां आत्मसुख । सर्व देहीं समान देख ।

विजातीय स्त्रीपुरुषवेख । सुखविशेख तेथ नाहीं ॥४३॥

पाहें पां स्त्रीपुरुषदेहीं । आत्मा आत्मी हें तंव नाहीं ।

आत्मसुख आपुल्या ठायीं । असें पाहीं स्वतःसिद्ध ॥४४॥

सुखाचिलागीं सर्वथा । झोंबती प्रपंचपदार्थां ।

ज्यासी गुरुवाक्य आलें हातां । अद्वैतता निजसुख ॥४५॥

एकपणीं निजात्मसुख । हातां आलें नित्य निर्दोख ।

आतां द्वैत वांछी तो अतिमूर्ख । थितें सुख नासावया ॥४६॥

प्रपंचामाजीं असतें सुख । तरी कां त्यजिते सनकादिक ।

द्वैत तितुकें केवळ दुःख । परम सुख अद्वैतीं ॥४७॥

हेंचि साधकीं साधूनि ज्ञान । स्त्री पुत्र स्वजन धन ।

त्यांसी झाले उदासीन । अद्वैतीं मन लागलें ॥४८॥

तेथ कोणाचें गृह क्षेत्र । कोण पुसे कलत्र पुत्र ।

धनधान्यसमृद्धि विचित्र । माझें स्वतंत्र देह न म्हणे ॥४९॥

ऐकें उद्धवा यापरी । माझे भक्त संसारी ।

उदास झाले घरदारीं । तत्त्वविचारीं लिगटोनि ॥२५०॥

लिगटोनियां गुरुचरणीं । केली प्रपंचाची झाडणी ।

मग अत्यादरें गुरुभजनीं । निजसुखदानी गुरुरावो ॥५१॥

गुरुसेवेसी अत्यादर । न राहे आठौ प्रहर ।

ठेविलें गुरुचरणीं अंतर । निरंतर निजभावें ॥५२॥

उद्धवा येथ आशंका धरिसी । 'जे देहावेगळें कोणे वस्तूसी ।

देखोनि पावला निजसुखासी । विदेहत्वासी अनुभवि' ॥५३॥

देहीं असोनि विदेहता । प्रपंचीं असोनि अद्वैतता ।

आली शिष्याचिया हातां । तेही कथा परियेसीं ॥५४॥