श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक २७ वा

यद् यद् धर्मरतः सङ्गाद् असतां वाजितेन्द्रियः ।

कामात्मा कृपणो लुब्धः स्त्रैणो भूतविहिंसकः ॥२७॥

सहज प्राणी कामासक्त । प्राप्तकामें अतिलुब्ध होत ।

काम न पवतां दीनचित्त । स्वभावो नित्य जीवांचा ॥६५॥

ऐशिया स्वभावनिष्ठासी । जरी संग होय असंत पुरुषेंसीं ।

तरी रति वाढे अधर्मासी । अकर्मासी प्रवर्ते ॥६६॥

चंचलत्वें मर्कट मन । त्यासी असत्संग-मदिरापान ।

कामवृश्चिकें दंशिलें जाण । तेव्हां वर्तन यद्वातद्वा ॥६७॥

पिशाहातें धेंडेवाळी । दीधल्या तो सर्वत्र जाळी ।

तेवीं असत्संगें करी होळी । स्वधर्म समूळीं जाळिती ॥६८॥

बाळकाहातीं दीधलें शस्त्र । खोंचितां न म्हणे आप पर ।

छेदी आपुलेंचि शरीर । हितविचार तें नेणे ॥६९॥

जेवीं जानी अवतरे देव्हारा । तिच्या तोंडा नाहीं वाढावारा ।

कां बहुरूप्याच्या दिगंबरा । नाहीं थारा वैराग्या ॥५७०॥

तैसा असत्संगें खरा । घाली दंभाचा पसारा ।

नाहीं विवेकाचा थारा । कामशास्त्रा प्रवर्ते ॥७१॥

कामशास्त्रें अतिकाम । कामास्तव योजी अधर्म ।

अधर्मास्तव अकर्म । निंद्य धर्म आचरे ॥७२॥

निंद्य धर्माचा संयोग । यासी मुद्दल लुब्धभोग ।

लुब्धभोगामाजीं चांग । अधर्म साङ्ग सविस्तर ॥७३॥

अधर्म वाढतां उभारा । परद्रव्य आणि परदारा ।

याचिलागीं शरीरा । उपायद्वारा कष्टवी ॥७४॥

अंगनेलागीं अति दीन । स्त्रीध्यानें होय स्त्रैण ।

स्त्री साधावया जाण । भूतहनन आरंभी ॥७५॥