जाग्रत्स्वप्नः सुषुप्तं च गुणतो बुद्धिवृत्तयः ।

तासां विलक्षणो जीवः साक्षित्वेन विनिश्चितः ॥२७॥

तिन्ही गुणांच्या तिन्ही वृत्ती । सत्त्वगुणाची जागृती ।

रजोगुणें स्वप्नप्राप्ती । केवळ सुषुप्ती तमाची ॥९३॥

या तिनी अवस्था पाहीं । दृढ जडल्या बुद्धीच्या ठायीं ।

जीवासी यांचा संबंध नाहीं । तो वेगळा पाहीं साक्षित्वें ॥९४॥

जैं जीवाअंगीं अवस्था जडे । तैं जो अवस्थेमाजीं बुडे ।

तिहींचें साक्षित्व त्यासी न घडे । ऐक निवाडें अवस्था ॥९५॥

जागृतीमाजीं नाहीं स्वप्न । स्वप्न जागृतीसी नेणे जाण ।

सुषुप्ती नेणे जागृतिस्वप्न । सुषुप्तीचें भान त्या नेणती ॥९६॥

जीवूं अवस्थांचा अभिमानी । हेंही न घडे जीवालागुनी ।

विश्व तैजस प्राज्ञ तिन्ही । अवस्थाभिमानी हे तिहींचे ॥९७॥

जो जे अवस्थेचा अभिमानी । तो ते अवस्थेसवें जाय निमोनी ।

जीव वेगळा साक्षिपणीं । अवस्थाभिमानी तो नव्हे ॥९८॥

देहातीत गुणातीत । तिहीं अवस्थां अतीत ।

द्रष्टा साक्षी निश्चित । जाणता येथ तो जीवू ॥९९॥

अवस्थाभिमान नाहीं जीविता । तरी कवण भोगी तिनी अवस्था ।

मी निजलों मीचि जागता । म्यां स्वप्नावस्था देखिली ॥४००॥

ऐसा प्रत्यक्ष अनुभवू । स्वयें बोलताहे जीवू ।

हा म्हणाल जीवाचा स्वभावू । ऐक अभिप्रावू सांगेन ॥१॥