ईक्षेत विभ्रममिदं मनसो विलासं । दृष्टं विनष्टमतिलोलमलातचक्रम् ।
विज्ञानमेकमुरुधेव विभाति माया । स्वप्नस्त्रिधा गुणविसर्गकृतो विकल्पः ॥३४॥
देहादि अहंकारपर्यंत । पिंड ब्रह्मांड जें भासत ।
तें मनोमात्र विलसत । मिथ्याभूत संसारु ॥४६॥
जैसें स्वप्नीं निद्रेमाजीं मन । स्वयें देखे त्रिभुवन ।
तैसेंचि हें दीर्घस्वप्न । अविद्या जाण विकाशी ॥४७॥
आन असूनि आन देखती । त्या नांव आभास म्हणती ।
शुक्तिकेमाजीं रजतभ्रांती । दोरातें म्हणती महासर्पू ॥४८॥
सूर्याचे किरण निखळ । ते ठायीं देखती मृगजळ ।
तैशी शुद्ध वस्तू जे केवळ । तो संसार बरळ म्हणताती ॥४९॥
तया आरोपासी अधिष्ठान । मीचि साचार असें आपण ।
जेवीं कां कोलिताचें कांकण । अग्नितेजें जाण आभासे ॥५५०॥
अलातचक्रींचा निर्धार । अग्नि सत्य मिथ्या चक्र ।
तेवीं निर्धारितां संसार । ब्रह्म साचार संसार मिथ्या ॥५१॥
तेथ आधिदैव आधिभौतिक । आध्यात्मादि सकळिक ।
अलातचक्राच्याऐसे देख । त्रिगुणमायिक परिणाम ॥५२॥
कोलिताचेनि भ्रमभासें । भ्रमणबळें तें चक्र दिसे ।
क्षणां दिसे क्षणां नासे । तैसा असे हा संसारू ॥५३॥
जंव भ्रमणाचें दृढपण । तंव कोलिताचें कांकण ।
भ्रम गेलिया जाण । कांकणपण असेना ॥५४॥
तेवीं जंव जंव भ्रम असे । तंव तंव दृढ संसार भासे ।
भ्रम गेलिया अनायासें । संसार नसे पाहतांही ॥५५॥
मी देहो माझें कलत्र पुत्र । हें भ्रमाचें मुख्य सूत्र ।
तें न छेदितां पामर । मुक्ताहंकार मिरविती ॥५६॥
एवं मायामय संसारू । ऐसा जाणोनि निर्धारू ।
तेथील सांडूनि अत्यादरू । उपरमप्रकारू सांगत ॥५७॥