श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक १८ वा

बाध्यमानोऽपि मद्‍भक्तो विषयैरजितेन्द्रियः ।

प्रायः प्रगल्भया भक्त्या विषयैर्नाभिभूयते ॥ १८ ॥

माझ्या ठायीं अनन्य प्रीती । प्रेमयुक्त भजनस्थिती ।

ऐशियां भक्तां विषय बाधिती । हे व्याख्यानस्थिती केवीं घडे ॥२१॥

आवडी करितां माझी भक्ती । विषयवासना जळून जाती ।

तेथ उपजे विषयासक्ती । हे कोणें युक्ती मानावी ॥२२॥

आरिसा उटितां उजळे । तेवीं भक्तीनें विषयो क्षाळे ।

तेथ विषयासक्ती खवळे । हें निरूपण कोंवळें साधारण ॥२३॥

केवळ जो विषयासक्त । संसारीं प्रपंचयुक्त ।

तोही प्रसंगे झालिया भक्त । होय विरक्त तें ऐक ॥२४॥

जीवीं भक्ति लागली गोड । नाहीं मावळली विषयचाड ।

ऐसें उभय अवघड । अतिसांकड जयासी ॥२५॥

तेणें मुख्यत्वें घ्यावी भक्ती । गौण धरावी विषयासक्ती ।

तिचीही होय विरक्ती । ऐक ते युक्ती सांगेन ॥२६॥

लवणासी मिळतां जळ । विरवूनि सांडी तत्काळ ।

तेवीं भक्ति वाढविल्या प्रबळ । विषयमंडळ विभांडी ॥२७॥

यापरी भजनपरिपाटीं । विषयांसी पडे तुटी ।

निजसुखाची लाभे भेटी । पडे मिठी स्वानंदें ॥२८॥

मज पाहिजे विषयनिवृत्ती । या हेतू केली नाहीं भक्ती ।

म्हणाल विषयांची विरक्ती । कोणे युक्ती घडे त्या ॥२९॥

येचिविषयीं उत्तर । सांगताहे शारङ्गधर ।

दीपाचा पेटल्या वैश्वानर । तो जाळील घर नगर तैसें हें ॥२३०॥