श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक १६ वा

आदावन्ते च मध्ये च सुज्यात्सृज्यं यदन्वियात् ।

पुनस्तत्प्रतिसंक्रामे यच्छिष्येत तदेव सत् ॥१६॥

गुणां आदि-मध्य-अवसानीं । सृष्टिउत्पत्ति-स्थिति-निदानीं ।

जें असे अविनाशपणीं । तें मी मानें संतत्वें ॥१९०॥

तेंचि संतत्व गा ऐसें । ज्याचेनि आधारें जग वसे ।

जें जगा सबाह्य भरलें असे । जग प्रकाशे ज्याचेनी ॥९१॥

हें जगचि होय जाये । परीं तें संचलेंचि राहे ।

ऐशी जे निजवस्तु आहे । ते तूं पाहे संतत्वें ॥९२॥

जैसे घटमठ होती जाती । आकाश राहे सहजगती ।

तेवीं ब्रह्मांडा लयोत्पत्ती । वस्तूची स्थिती संचली ॥९३॥

जेवीं अलंकारपूर्वीं सोनें । अलंकारीं सोनें सोनेंपणें ।

अलंकारनाशीं नासों नेणे । जेवीं कां सोनें निजस्थिती ॥९४॥

तेवीं आकळोनि चराचर । वस्तु असे अखंडाकार ।

होतां जातां आकारविकार । वस्तु अणुमात्र विकारेना ॥९५॥

ऐशी जे वस्तु अखंडपणें । तिच्या ठायीं चार प्रमाणें ।

इहीं प्रामार्णीं वस्तु जाणणें । प्रपंच देखणें मिथ्यात्वें ॥९६॥