श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक ३३ वा

व्यर्थोऽपि नैवोपरमेत पुंसां मत्तः परावृत्तधियां स्वलोकात् ॥३३॥

मूळीं समूळ मिथ्या अज्ञान । अज्ञानजन्य विषयभान ।

तें देखोनि भुलले जन । पडिलें विस्मरण स्वस्वरुपीं ॥९८॥

मी परमात्मा हृदयस्थ सन्निधी । त्या मजपासोनि उपरमे बुद्धी ।

मग विषयासक्ति त्रिशुद्धी । आवडे उपाधि देह गेह दारा ॥९९॥

जें स्वस्वरुपाचें विस्मरण । तें वाढवी तीव्र विषयध्यान ।

तेणें जीवासी जन्ममरण । अनिवार जाण देहाभिमानें ॥४००॥

तो नासावया देहाभिमान । वैराग्ययुक्त ज्ञानध्यान ।

मीचि बोलिलों साधन । समूळ अज्ञानच्छेदक ॥१॥

जंववरी अंगीं देहाभिमान । तंव अवश्य पाहिजे साधन ।

निःशेष निरसल्या अज्ञान । वृथा साधन मीही मानीं ॥२॥

म्हणशी तें कोण पां अज्ञान । जें शुद्धासी लावी जीवपण ।

त्या जीवाअंगीं जन्ममरण । अनिवार जाण वाढवी ॥३॥

स्वस्वरुप विसरोनि जाण । देहीं स्फुरे जें मीपण ।

अत्यंत दृढतर अज्ञान । तो देहाभिमान उद्धवा ॥४॥

गौण नांव त्याचें अज्ञान । येर्‍हवीं मुख्यत्वें देहाभिमान ।

हें ऐकोनि देवाचें वचन । दचकलें मन उद्धवाचें ॥५॥

तेचि अर्थींचा प्रश्न । देवासी पुसे आपण ।

कोण्या युक्तीं देहाभिमान । जन्ममरण भोगवी ॥६॥;