श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक १३ वा

तस्यैवं ध्यायतो दीर्घं नष्टरायस्तपस्विनः ॥

खिद्यतो बाष्पकण्ठस्य निर्वेदः सुमहानभूत् ॥१३॥

धनलोभ्याचें गेलें धन । धनासवें न वचेचि आठवण ।

तें आठवतां फुटताहे मन । तळमळी जाण अतिदुःखें ॥४७॥

कांटा रुतल्या भुजंगकपाळीं । पुच्छ तुटल्या सापसुरळी ।

हो कां जळावेगळी मासोळी । तैसा तळमळी अतिदुःखें ॥४८॥

मनें आठवितांचि धन । हृदयीं चालिलें स्फुंदन ।

अश्रुधारा स्त्रवती नयन । मूर्च्छापन्न क्षणक्षणां ॥४९॥

पोटीं दुःखें अति चरफडे । धाय मोकलूनियां रडे ।

उठे बैसे पाहे पडे । लोळे गडबडे आरडत ॥१५०॥

मग म्हणे रे कटकटा । झालों एक वेळ करंटा ।

अहा विधायता दुष्टा । काय अदृष्टा लिहिलेंसी ॥५१॥

मज ठावो नाहीं कोणीकडे । विचार संभवेना पुढें ।

अतिदुःख आलें जी रोकडें । तेणें विचारें रडे महादुःखी ॥५२॥;

हें अल्पदुःख पावलों येथें । पुढें थोर दुःख आहे मातें ।

यम दंडील निष्ठुर घातें । कोण तेथें सोडवी ॥५३॥

म्यां नाहीं दीधलें दान । मी नाहीं स्मरलों नारायण ।

मज येती नरक दारुण । तेथ कोण सोडवी ॥५४॥

म्यां नाहीं केले पंचमहायज्ञ । नाहीं दीधलें अतिथींसी अन्न ।

नाहीं केलें पितृतर्पण । माझें दुःख कोण निवारी ॥५५॥

म्यां नाहीं केले पंचमहायज्ञ । नाहीं दीधलें अतिथींसी अन्न ।

नाहीं केलें पितृतर्पण । माझें दुःख कोण निवारी ॥५५॥

म्यां नाहीं केली द्विजपूजा । नाहीं भजलों अधोक्षजा ।

नाहीं वंदिलें वैष्णवरजा । माझे दुःखसमाजा कोण नाशी ॥५६॥

मी सर्वथा अकर्मकारी । बुडालों बुडालों अघोरीं ।

धांव पाव गा श्रीहरी । मज उद्धरीं दीनातें ॥५७॥

कृष्णा माधवा मुरारी । अच्युता अनंता श्रीहरी ।

गरुडध्वजा गोवर्धनधारी । मज उद्धरीं दीनातें ॥५८॥

तुवां रक्षिलें प्रल्हादासी । अंबरीषासी गर्भवासीं ।

उदरीं राखिलें परीक्षितासी । तैसें मज दीनासी उद्धरीं ॥५९॥

तुवां तारिलें अहल्येसी । उद्धरिलें नष्टा अजामिळासी ।

उडी घातली गजेंद्रासी । तेणें वेगेंसी मज तारीं ॥१६०॥

महादोषांची श्रेणी । नामें तारिली कुंटिणी ।

तेणें लाघवें चक्रपाणी । मज दुष्टालागोनी उद्धरीं ॥६१॥

जळो जळो हा धनकाम । गेलें वृथा माझें जन्म ।

फुकाचें जें रामनाम । तें मी अधम न म्हणेंचि ॥६२॥

रामनामाच्या प्रतापासाठीं । जळती महापापांच्या कोटी ।

थोर अधम मी एक सृष्टीं । नाम वाक्पुटीं न म्हणेंचि ॥६३॥

ऐसा मानोनि अपराध । अनुतापें करितां खेद ।

उपजला अतिनिर्वेद । तेंचि गोविंद स्वयें सांगे ॥६४॥;