योनिर्वैकारिके सौम्ये लीयते मनसीश्वरे ।
शब्दो भूतादिमप्येति भूतादिर्महति प्रभुः ॥२५॥
वैकारिक जो सत्वगुण । व्याला देवता अंतःकरण ।
प्रळयस्वभावें आपण । मनामाजीं जाण प्रवेशे ॥५४०॥
सकळ इंद्रियांचा राजा मन । मनःकल्पना जीवशिवपण ।
श्लोकपदें ’मनसीश्वर’ पूर्ण । मनशींच जाण हरि बोले ॥४१॥
मनोदेवता अंतःकरण । घेऊनि प्रवेशे सत्वगुण ।
ज्या कार्याचें जें कारण । तेथ तीं जाण प्रवेशती ॥४२॥
शब्दतन्मात्र उरलें आधीं । तें मीनलें तामसामधीं ।
कारणीं कार्यासी अवधी । जाण त्रिशुद्धी उद्धवा ॥४३॥
त्रिविधगुणी अहंकारु । एकवटला महाथोरु ।
ऐक त्याचा बडिवारु । तोचि दुर्धरु संसारीं ॥४४॥
जो शिवातें महत्त्वा चढवी । जीवातें देहात्मता गोंवी ।
अहंममता जग भुलवी । प्रभुत्वपदवी महत्त्वें येणें ॥४५॥
अहंकारु ऐसा आहे । तो जैं परमार्थीं साह्य होये ।
तैं सोहंभावाचेनि लवलाहें । विभांडी पाहें संसारु ॥४६॥
चोर जैं विश्वासू मित्र होये । तैं चोर चोरा निवारी पाहें ।
तेवीं अभिमानू जैं साह्य होये । तैं भवभय बाधीना ॥४७॥
याहीपरी अभिमान । सामर्थ्यें अतिगहन ।
यालागीं प्रभुत्वें जाण । केलें व्याख्यान उद्धवा ॥४८॥
त्रिगुणगुणीं गुणाभिमान । एकत्र होऊनियां पूर्ण ।
महत्तत्त्वीं होय लीन । अतिसुलीन तद्रूपें ॥४९॥