श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक २६ वा

स लीयते महान्स्वेषु गुणेषु गुणवत्तमः ।

तेऽव्यक्ते संप्रलीयन्ते तत्काले लीयतेऽव्यये ॥२६॥

तेंही महत्तत्त्व येथें । कारणगुणीं लीन होतें ।

तेंही गुणसाम्यें निश्चितें । पावे लयाते अव्यक्तीं ॥५५०॥

आकारविकार समस्त । हारपोनि जाती जेथ ।

उरे बीजमात्र अवशेषित । त्या नांव अव्यक्त बोलिजे ॥५१॥

वटाचा आकारविकार । ना शेंडा मूळ पुष्प पत्र ।

उरे अवशेष बीजमात्र । तेवीं संसार अव्यक्तीं ॥५२॥

वटबीज उरलें येथ । तें दृष्टीसी तर्केना निश्चित ।

तेवीं भवबीज जें अव्यक्त । तें नव्हे व्यक्त जीवासी ॥५३॥

नाना तृणजातिबीज गहन । उष्णकाळीं काळ करी लीन ।

तेवीं भवबीज अव्यक्त जाण । होय सुलीन काळेंसीं ॥५४॥

पूर्वी काळें क्षोभोनि अव्यक्त । जगदाकारें केलें व्यक्त ।

तेचि काळयोगें अव्यक्त । सुलीन होत काळेंसीं ॥५५॥

या नांव अव्यक्ताचा पहा हो । काळामाजीं बोलती लयो ।

काळ बोलिजे महाबाहो । त्याचा होय व्ययो पुरुषेंसीं ॥५६॥;