श्रीएकनाथी भागवत

ज्ञानेश्वरीतील उणीव एकनाथी भागवताने भरून काढली.


श्लोक २१ वा

त्वङ्‌मांसरुधिरस्नायुमेदोमज्जाऽस्थिसंहतौ ।

विण्मूत्रपूये रमतां, कृमीणां कियदन्तरम् ॥२१॥

स्त्रीदेहाचा उभारा । केवळ अस्थींचा पांजरा ।

त्याचें आवरण तें स्नायु शिरा । बांधोनि खरा दृढ केला ॥२३०॥

तेथ रुधिरमांसाचें कालवण । करुनि पांजरा लिंपिला पूर्ण ।

अस्थीवरील जें वेष्टण । ’मज्जा’ म्हणती त्या नांव ॥३१॥

अस्थिमाजील रसबद्ध । त्या नांव बोलिजे ’मेद’ ।

वरी चर्म मढिलें सुबद्ध । ’त्वचा’ शुद्ध ती नांव ॥३२॥

त्या देहामाजीं सांठवण । विष्ठा मूत्र परिपूर्ण ।

ते स्त्रीदेहीं ज्याचें रमण । ते ’कृमि’ जाण नररुपें ॥३३॥

विष्ठेमाजीं कृमि चरती । तैशी स्त्रीदेहीं ज्यां आसक्ती ।

तेही कृमिप्राय निश्चितीं । संदेह ये अर्थी असेना ॥३४॥

वनिता देह यापरी एथ । विचारितां अतिकुश्चित ।

तो वस्त्रालंकारीं शोभित । करुनि आसक्त नर होती ॥३५॥

घंटापारधी पाश पसरी । त्यावरी तो मृगांतें धरी ।

पुरुश स्त्रियेतें श्रृंगारी । त्या पाशाभीतरीं स्वयें अडके ॥३६॥;

यालागीं स्त्रियांची संगति । कदा न करावी विरक्तीं ।

गृहस्थीं सांडावी आसक्ती । येचि अर्थीं नृप बोले ॥३७॥